تولد دوباره رستم یا Rebirth of Rostam اسم انیمیشن جدیدیه که داستان رستم و پهلوانی های اون رو به تصویر می کشه. سعید قهاری کارگردان و سازنده این فیلم فوق لیسانس کامپیوتر داره و سالهاست که در بریتانیا زندگی می کنه.
سعید این فیلم رو به یاد پدرش استاد علی قهاری مجسمه ساز مشهور ایرانی ساخته که ۷ سال پیش در ایران درگذشت. سعید که از بچگی از طریق شاهنامه خوانی مادرش با داستانهای اسطوره ای ایران آشنا بوده، همیشه نزدیکی خاصی با اشعار فردوسی حس می کرده. و اتفاقا مارش خانم مهین قهاری در تدوین این انیمیشن نقش بزرگی داشتن. سعید قهاری چند روز پیش اومد به استودیوی بی بی سی و کلی راجع به فیلم و هدفش از ساختن اون گپ زدیم.
سعید قهاری: من وقتی به نسل ایرانی که خارج از ایران بزرگ شدن نگاه می کردم، جوون هایی رو می دیدم که حتی نمی تونستن فارسی بخونن یا بنویسن. چه برسه بتونن کتاب های شاهنامه و مولوی رو بخونن و متوجه بشن. بنابراین بهترین حالتی که می تونستم این فرهنگ رو به این افراد نشون بدم، یک حالت تفریحی بود، مثلاً به صورت فیلم. من همیشه اعتقاد داشتم در فرهنگی که رستم ها و آرش ها رو داره، ما احتیاجی به سوپرمن ( Superman ) و بتمن ( Batman ) نداریم! قهرمانان فرهنگ ما باید همیشه در یادمون بمونن و الگوهایی باشن برای همه ما.
سعید جان، داستان رستم و سهراب رو کمابیش همه میدونن. می خواستم بدونم تو منظورت از درست کردن این فیلم انیمیشن که مقداری هم با داستان شاهنامه فرق داشت چیه؟
پیام اول این فیلم خیلی مشخصه. شناخت خدا و خود انسان. من زمانی که در ایران بودم ورزش رزمی می کردم و شعار ما این بود که "گر به خدایی، به خدایی رسی، به خدا" ... کلمه "خدا" در آخر این جمله خیلی جالبه که هم قسم به خدا می خوره و هم اینکه میگه به خودت بیا. این موضوع همیشه توی فرهنگ ما بوده. وقتی آدم شروع کنه به شناختن خودش، شروع می کنه به شناخت خدا.
پیام دوم هم عشق به خاک و وطنمونه. درسته که ممکنه ما کیلومترها از وطن خودمون فاصله داشته باشیم، اما عشق اون همیشه توی وجود ما هست و ما همه ریشه در خاکمون داریم.
موسیقی این فیلم رو یک جوان ایتالیایی درست کرده که تقریباً پنج نوع میزان و حالت مختلف داره. حالت اهریمنی افراسیاب و هومن، حال عشق و علاقه پدر و پسر و عشق و علاقه به وطن. کلاً در ساخت این فیلم از آخرین متدهای روانشناسی استفاده شده. مثلاً در تدوین صحنه ها، رنگ ها و موسیقی. همه اینها طوری تنظیم شده که بتونه بیننده رو مجذوب خودش بکنه و پیغام ها رو بهتر برسونه.
اتفاقاً یکی از صداهای این فیلم ها، صدای سالومه، همکار خودمونه!
بله، سالومه صدای قشنگی داره و خیلی هم خوب صحبت کرده.
با بقیه اشخاصی که توی این فیلم صحبت می کنن چطور آشنا شدی؟
اکثر افرادی که در این فیلم صحبت کردن، دوستان و افراد خانواده خود من هستن و خیلی هم خوب صحبت کردن. وقتی تصمیم به شروع این فیلم گرفتم، سرمایه خیلی کمی داشتم. در زمان کار خیلی سعی می کردم اون رو به بهترین حالت ارائه بدم ولی در عین حال کار باید در حد بودجه خودش می موند. با تمام این حرف ها خرج این فیلم خیلی بیشتر از اونی شد که فکر می کردم!
چقدر شد؟
من تصمیم داشتم این فیلم رو به مدت ۲۵ دقیقه درست بکنم. این انیمیشن رو در یک استودیو در هند درست کردم که تکنولوژی خیلی خوبی دارن، اما قیمت اونها به اندازه هالیوود نیست. اما بعداً دیدم ۲۵ دقیقه برای داستان کافی نیست و فیلم در نهایت با ۵۰ دقیقه انیمیشن تموم شد. سرمایه و زمان اون هم سه برابر شد!
یک مقدار از صحنه ها و نقش های این فیلم بگو و اینکه اونها رو از کجا الهام گرفتی؟
من می خواستم فرهنگ خودمون رو با تاریخمون هماهنگ کنم. جوانان ما که در این عصر زندگی می کنن، باید بتونن رابطه ای بین خودشون و این فرهنگ و تاریخ حس کنن. برای همین قصر پرسپولیس رو من از روی پرسپولیس واقعی طراحی کردم. البته شکل اون رو یک مقدار عوض کردم. مثلاً دژ سپید رو از روی ارگ بم طراحی کردم که بتونه یک مقداری فرهنگ ما رو نشون بده.
البته این فیلم دقیقاً به همون فرمی که حکیم فردوسی نوشته ساخته نشده چون کار بسیار سخت و پر هزینه ای می شد. این فیلم برداشت من از این کتابه که فکر می کردم برای فرهنگ الان ما مناسب باشه.
